1. Tổng quan

1.1. Giới thiệu về Mathtasy Library

Mathtasy Library là một website thư viện mở miễn phí (một phần) đến với tất cả mọi người, là sản phẩm số mới nhất của Mathtasy đi vào hoạt động từ ngày 1 tháng Ba năm 2022 dưới tên miền https://library.mathtasy.com.

Mathtasy Library chỉ chấp nhận đăng tải và lưu trữ các đầu sách/tài liệu chuyên về học thuật, kiến thức từ phổ thông, chuyên ngành cho đến đại chúng không chỉ riêng Toán học mà phủ khắp mọi lĩnh vực khoa học Vật lý, Hoá học, Y học, Sinh học, Công nghệ Thông tin, Kinh tế, Chính trị, Xã hội, Tâm lý. Nếu bạn có ý định tìm những thể loại truyện, tiểu thuyết, ngôn tình thì Mathtasy Library không phải là nơi dành cho bạn.

1.2. Hướng dẫn sử dụng Mathtasy Library

Giao diện

Sau khi đăng ký và đăng nhập, website mặc định trông sẽ như sau:

Giao diện Mathtasy Library

Thanh công cụ bên trái

  • Books: trang chủ của website.
  • Hot Books: sách có lượng download, đọc online nhiều.
  • Top Rated Books: sách được rating cao.
  • Categories: phân loại chủ đề sách.
  • Series: tủ sách, bộ sách. Ví dụ: SGK 10, Dẫn luận Oxford.
  • Authors: duyệt sách theo tác giả.
  • Publishers: duyệt sách theo NXB.
  • Language: duyệt sách theo ngôn ngữ.
  • Ratings: duyệt sách theo đánh giá.
  • Book List: duyệt toàn bộ sách theo dạng danh sách, khác với dạng ảnh thumbnail như trang chủ hiển thị.
  • Create a Shelf: bạn có thể tự tạo danh sách các đầu sách theo ý muốn cá nhân bằng cách click vào đây.

Các nút công cụ góc trên bên phải

Các nút công cụ góc trên bên phải
Tasks - Upload - Account
  • Tasks: ghi lại hoạt động duyệt web của bạn.
  • Upload: tải lên sách của bạn. Sau khi upload, sẽ mất một khoảng thời gian để hệ thống tự nhận diện và thêm thông tin cần thiết. Bạn không cần phải làm thêm điều gì cả.
  • Account: nơi chứa thiết lập tài khoản của bạn, thông tin về Mathtasy Library và nút logout.

Cài đặt tài khoản

Sau khi bấm hình đầu người và tên email của bạn, website sẽ dẫn bạn đến giao diện như sau:

Cài đặt tài khoản Mathtasy Library

Tại đây, bạn có thể tùy chỉnh tài khoản của bạn gồm việc thay đổi email, thay đổi password (bạn chỉ việc nhập password mới vào ô password). Nếu bạn có máy đọc sách Kindle thì nên tận dụng ô Send to E-Reader E-mail Address. Language là ngôn ngữ cho webstie, hiện tại chưa có tiếng Việt nhưng điều đó không ảnh hưởng gì đến quá trình sử dụng website vì nó khá đơn giản. Language of Books là cách bạn muốn website hiển thị tất cả hay những đầu sách ở một ngôn ngữ nhất định.

Cuối cùng là các ô chọn mà bạn muốn website hiển thị/ẩn các mục nhất định.

1.3. Những điều không nên làm

Mathtasy Library là một website thư viện mở, nơi mà bất kỳ ai cũng đều có thể tham gia và đóng góp xây dựng tài nguyên cho nó. Với tiêu chí hoạt động của một thư viện khoa học, người dùng không nên upload những tài liệu mang tính cá nhân, tài liệu tự soạn, tư liệu không qua kiểm duyệt xuất bản, tiểu thuyết, truyện tranh các loại. Chúng không phải là xấu nhưng không phù hợp để có mặt tại Mathtasy Library. Sự có mặt nhiều những thể loại này sẽ làm chệch hướng phát triển, mục tiêu của Mathtasy.

1.4. Vấn đề bản quyền

Mathtasy Library là một website thư viện mở, nơi ai cũng có thể đăng ký thành viên cũng như upload file sách số hóa. Công việc của Mathtasy Library thực hiện chỉ là phân loại các file sách được upload này, thêm mã số định danh, thông tin mô tả, thông tin tác giả, NXB và những link liên kết mua sách thật.

Nói cách khác, Mathtasy Library là một website lưu trữ file như Google Drive, OneDrive,… nhưng chuyên về định dạng file tài liệu và có nhiệm vụ tổ chức, sắp xếp file được upload. Mathtasy Library không can thiệp vào bản thân nội dung file.

Vì vậy, Mathtasy Library mạn phép tuyên bố miễn trừ trách nhiệm nếu như có sự vi phạm bản quyền xảy ra trên nền tảng website. Nếu như tác giả, NXB hay chủ đơn vị sở hữu bản quyền yêu cầu gỡ bỏ nội dung với lý do vi phạm bản quyền, Mathtasy Library sẵn sàng gỡ bỏ file sách.

2. Tài khoản

2.1. Đăng ký thành viên

Link đăng ký thành viên: https://library.mathtasy.com/register.

Bạn chỉ cần nhập email để nhận được thông tin tài khoản gồm username và password đăng nhập qua chính email này. Quá trình cực kỳ đơn giản mất chưa đến 5s.

Truy cập theo link trên, giao diện như sau sẽ xuất hiện:

Đăng ký thành viên Mathtasy Library 1

Bạn nhập email đăng ký vào đây. Một email thông tin tài khoản sẽ được gửi đến bạn gồm username và password. Như vậy là bạn đã có thể login được rồi đấy.

Click biểu tượng đầu người góc trên bên phải, chọn Guest

Đăng ký thành viên Mathtasy Library 2

Sau đó login

Đăng ký thành viên Mathtasy Library 3

Vậy là xong. Mọi tùy chỉnh thiết lập bạn hãy tự tìm hiểu sử dụng để phù hợp với bản thân nhé. Mọi hướng dẫn đều có trong ebook theo link https://library.mathtasy.com/book/883 hoặc bạn cũng có thể tìm hiểu ở ngay website trợ giúp này.

Nếu có trục trặc hay khó khăn gì, hãy comment tại đây hoặc inbox đến Facebook fanpage https://www.facebook.com/mathtasy để nhận được sự trợ giúp.
Hy vọng Mathtasy Library sẽ nhận được sự hưởng ứng sử dụng và xây dựng từ các bạn.

2.2. Quên/đổi mật khẩu

Nếu quên mật khẩu khi login, hãy chọn Forgot Password? rồi nhập username là email thành viên của bạn. Hệ thống sẽ tự động gửi đến bạn một email chứa password được tạo ngẫu nhiên. Sau khi đăng nhập, bạn có thể đổi lại nó nếu muốn.
Mật khẩu Mathtasy Library

Trường hợp bạn lỡ quên cả email đăng nhập, bạn có thể liên hệ trực tiếp đến Mathtasy qua Facebook hoặc tạo Ticket để nêu rõ yêu cầu để hệ thống tự xử lý cho bạn.

Để đổi mật khẩu khi đã login, bạn click vào biểu tượng hình đầu người góc trên bên phải, chọn tên email của bạn, website sẽ dẫn bạn đến giao diện như sau:

Mật khẩu Mathtasy Library 2

Lúc này, bạn chỉ việc nhập mật khẩu mới vào ô Password, đổi mật khẩu lúc này không yêu cầu bạn nhập mật khẩu cũ.

2.3. Kho sách VIP & Tài khoản VIP

Mặc định, khi chưa login, bạn sẽ thấy toàn bộ số sách của Mathtasy Library, nhưng không thể truy xuất chúng để đọc online hay download. Sách VIP là những sách được gắn thẻ (tag) VIP như ảnh minh họa sau:

Kho sách VIP & Tài khoản VIP

Sau khi login, chỉ những account đã được kích hoạt thông qua việc mua Tài khoản thường niên Mathtasy Library mới có thể truy cập toàn bộ kho sách thường lẫn kho sách VIP, ngược lại với những account thường, bạn sẽ thấy số sách này biến mất.

Bạn có thể đặt mua cho mình tài khoản thường niên Mathtasy Library qua link sau: https://shop.mathtasy.com/store/tai-khoan-thuong-nien-mathtasy-library/

2.4. Hướng dẫn mua/kích hoạt tài khoản VIP

Đầu tiên, các bạn truy cập vào đường link sau của Mathtasy Store:

https://shop.mathtasy.com/store/tai-khoan-thuong-nien-mathtasy-library

Thêm vào giỏ hàng, tiến hành thanh toán, đừng quên nhập mã coupon nếu bạn có. Sau khi hệ thống xác nhận đơn hàng của bạn, một email thông báo tài khoản Mathasy Library của bạn được kích hoạt nếu như bạn đã đăng ký thành viên Mathasy Library. Ngược lại, nếu như bạn chưa đăng ký thành viên mà mua tài khoản Mathasy Library trên Storre, hệ thống tự tạo cho bạn một tài khoản gồm username là email mua hàng của bạn và password ngẫu nhiên để đăng nhập. Sau khi đăng nhập, bạn có thể đổi lại password này nếu muốn.

3. Tính năng

3.1. Tính năng

Ban đầu, ý định của đội ngũ Mathtasy là tạo nên thư viện mở miễn phí hoàn toàn cho mọi người nhưng nhiều vấn đề và chi phí phát sinh khiến website khó lòng duy trì được tình trạng này. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể đăng ký và sử dụng thư viện như bình thường nhưng chỉ có thể tiếp cận một phần những đầu sách, phần sách còn lại là những đầu sách được gắn thẻ (tag) VIP và bạn cần mua tài khoản kích hoạt để có thể thấy và sử dụng chúng.

Quay trở lại tính năng, website không kèm bất kỳ quảng cáo nào từ hiển thị trực quan cho đến chạy ngầm. Nhưng điểm khác biệt lớn nhất của Mathtasy Library so với các website cùng loại là tính năng xây dựng mở, tất cả mọi thành viên đều có thể upload file sách và có quyền chỉnh sửa thông tin của một tựa sách bất kỳ. Bạn có thể hiểu nó giống như một trang Wikipedia chuyên về sách vậy. Thông tin về sách ở đây gồm nội dung sơ lược, tác giả, tủ sách series, mã số sách ISBN, Nhà xuất bản, thẻ tag phân loại, link liên kết đến Goodreads, Google Books để bạn đọc có thể tìm hiểu thêm thông tin về sách, các bài viết review cùng với link đặt mua sách thật ở hai nền tảng Tiki và Shopee (nếu có). Nếu có một chút điều kiện kinh tế, bạn hãy mua sách thật ủng hộ tác giả nhé!

Chưa dừng lại ở đây, Mathtasy Library còn hỗ trợ mọi định dạng file sách (PDF, DOCX, EPUB, MOBI, AWZ3) và kiêm cả tính năng gửi file đến máy đọc sách kindle của bạn.

Với các đầu sách nước ngoài Việt ngữ, bạn còn có thể tìm ngay bản tiếng Anh của nó trên Mathtasy Library.

Cuối cùng là chức năng tuỳ biến cá nhân, bạn có thể tạo các shelf gồm những tựa sách cho bạn chỉ định giống như một playlist nhạc vậy.

3.2. Tạo Shelf

Mathtasy Library có một chức năng thuận tiện là bạn có thể tạo ra một hoặc nhiều Shelf (kệ sách cá nhân) chứa những đầu sách mình mà thích. Hướng dẫn sau sẽ cho bạn biết cách thực hiện.

Tạo Shelf

Ngoài ba Shelf mặc định công khai là Hướng dẫn và Điều khoản sử dụng, Học cùng Mathtasy và Ấn phẩm Mathtasy, bạn có thể tự tạp Shelf cho mình bằng cách click vào Create a Shelf ở cột bên trái của website:

Tạo Shelf

Bạn đặt tên cho nó rồi click Save:

Đặt tên Shelf

Một giao diện trống sẽ hiện ra và cột bên trái đã hiện thị Shelf của bạn:

Kết quả Shelf

Thêm sách vào Shelf

Để thêm một sách vào Shelf, bạn tìm đến sách đó, click vào biểu tượng sau để thêm:

Thêm sách vào Shelf

Lúc này, tựa sách sẽ hiển thị tên Shelf bạn đã thêm, để hoàn tác hay xóa sách khỏi Shelf, bạn chỉ việc click vào tên Shelf:

Thêm sách vào Shelf 2

Làm việc với Shelf

Truy cập vào Shelf:

Làm việc với Shelf

Một trong những lợi ích khi tạo Shelf đó là nó sẽ khiến bạn dễ dàng quản lý việc download sách. Click vào nút Download, giao diện sẽ như sau:
Sách và mọi định dạng có sẵn của nó hiện ra sẵn sàng để bạn chọn lựa tải về:

Làm việc với Shelf 2

Để xóa Shelf, bạn chọn Delete this Shelf, sửa tên Shelf thì chọn Edit Shelf Properties, sắp xếp thứ tự sách thì chọn Arrange Books Manually, còn Enable Change Order thì cho phép bạn sắp xếp tự động.

3.3. Về Series và sự sắp xếp của Series

Series có thể hiểu là một tủ sách, một bộ sách được tạo ra bởi tác giả hoặc Nhà xuất bản.

Với Mathtasy Library, series là một trường bắt buộc phải có cho thông tin có một đầu sách và có hẳn một mục riêng để liệt kê toàn bộ series của website thư viện này.

Có hai chế độ hiển thị danh sách series: Grid (dạng ảnh thumbnail) và List (dạng danh sách). Bạn có thể chuyển đổi hai chế độ xem này ở nút cuối cùng của hàng chữ cái bên trên

Về Series
Hiển thị Grid
Về Series 2
Hiển thị List

Ở dạng xem Grid, con số góc trên bên trái của mỗi ảnh series cho biết số sách của series đó. Ở dạng xem List thì con số này hiển thị ngay trước tên series.

Truy cập vào một series, bạn sẽ thấy bên trên là các nút chế độ sắp xếp:

Về Series 3

Bạn có thể rê chuột đến các nút này để nó hiển thị tooltip cho biết cách sắp xếp sẽ ở chế độ nào.
Lần lượt theo thứ tự các nút, đó là:

  • sắp xếp theo thời gian upload mới nhất đến cũ nhất
  • sắp xếp theo thời gian upload cũ nhất đến mới nhất
  • sắp xếp theo tên sách A-Z
  • sắp xếp theo tên sách Z-A
  • sắp xếp theo tên tác giả A-Z
  • sắp xếp theo tên tác giả Z-A
  • sắp xếp theo thời gian xuất bản mới nhất đến cũ nhất
  • sắp xếp theo thời gian xuất bản cũ nhất đến mới nhất
  • sắp xếp theo thứ tự tập sách tăng 1, 2, 3,…
  • sắp xếp theo thứ tự tập sách giảm …, 3, 2, 1

3.4. Phân loại sách

Sách trên Mathtasy Library được phân loại bằng việc gắn tag (thẻ) theo các quy ước nhất định. Sách tiếng Việt được gắn tag tiếng Việt, sách tiếng Anh được gắn tag tiếng Anh. Thể loại chính được viết hoa, thể loại con được viết thường. Mọi sách đều được gắn tag “ebook” (sách điện tử, số hóa bằng text) hoặc “scanbook” (sách được số hóa bằng cách scan từ sách thật). Ngoài ra, sách in màu được gắn tag “sách màu

Ví dụ như với quyển sách sau được gắn các tag:

  • KHOA HỌC XÃ HỘI (thể loại chính)
  • Xã hội (thể loại con của Khoa học xã hội)
  • TÂM LÝ (thể loại chính)
  • VIP (tag đánh dấu sách chỉ dành cho tài khoản VIP)
  • scanbook
Phân loại sách

Một trong những công việc chính của đội ngũ Mathtasy Library là phân loại sao cho chi tiết và chính xác nhất thể loại của một quyển sách.
Tất nhiên, việc làm này đều thủ công vì hiện tại chưa có một cơ sử dữ liệu tiếng Việt đầy đủ nào có thể fetching được, khác hoàn toàn so với việc lấy cover và description từ Goodreads và các nguồn cơ sở dữ liệu sách tiếng Anh khác.

3.5. Thông tin định danh của sách

Mọi đầu sách của Mathtasy Library đều được xác định “danh tính” rõ ràng.

Thông tin định danh của sách

ISBN

Một quyển sách được định danh bằng mã số quốc tế ISBN  (International Standard Book Number). ISBN là mã số tiêu chuẩn quốc tế có tính chất thương mại duy nhất để xác định một quyển sách. Hệ thống ISBN được tạo ở Anh năm 1966 bởi các nhà phân phối sách và văn phòng phẩm W. H. Smith. Ban đầu được gọi là Standard Book Numbering hay SBN. Sau đó được công nhận quốc tế theo tiêu chuẩn ISO 2108 năm 1970. Tất cả sách của Mathtasy Library nhất thiết phải được xác định qua ISBN, đảm bảo nó là một quyển sách hẳn hoi, có kiểm duyệt và được xuất bản.

Goodreads ID

Định danh thứ hai mà sách nên có đó là mã số Goodreads. Goodreads là một trang web cho phép mọi người tự do tìm kiếm cơ sở dữ liệu sách trên toàn thế giới, chú thích và ghi lại những đánh giá của mình. Người dùng cũng có thể đăng ký thành viên để tạo danh sách đọc riêng, tạo các nhóm đề xuất sách, khảo sát, thăm dò ý kiến, blog và thảo luận. Có thể nói Goodreads như một mạng xã hội cho những người đọc sách.

Mỗi quyển sách trên Goodreads đều có mã số riêng của nó, thể hiện rõ trong đường link dẫn đến sách. Ví dụ như quyển sách trên ảnh https://www.goodreads.com/book/show/43223982.

Mathtasy Library sẽ kèm theo Goodreads ID nếu có để bạn đọc được thuận tiện trong quá trình tìm hiểu thêm về sách, về đánh giá, về các phiên bản và mọi thông tin khác. Những thứ mà cơ sở dữ liệu của Goodreads làm rất tốt.

Google Books

Google Books là một cơ sở dữ liệu, công cụ tìm kiếm thông tin sách. Bạn có thể tìm các tựa sách, đoạn văn hay bất cứ nội dung nào trong kho dữ liệu Google. Mỗi cuốn sách, tạp chí được Google quét và chuyển đổi thành văn bản OCR. Khi bạn nhập từ khóa, công cụ này sẽ đưa ra hàng loạt các liên kết của những đầu sách liên quan. Giao diện khi người dùng chọn vào kết quả tìm kiếm của Google Books sẽ cung cấp toàn bộ hay một phần nội dung sách với những sách có bản quyền. Cũng như những thông tin liên quan bao gồm tác giả, nhà xuất bản hay liên kết trang bán sách.

Nhìn chung, Google Books không mạnh mẽ và nhiều tiện ích như Goodreads.

Mỗi quyển sách trên Google Books đều có mã số riêng của nó, thể hiện rõ trong đường link dẫn đến sách. Và Mathtasy Library sẽ kèm theo Google Books ID nếu có.

Tiki (hoặc Shoppe)

Đây không hẳn là định danh mà chỉ là đường link để bạn đọc có thể tìm đến mua sách thật tại thị trường Việt Nam. Mathtasy Library chọn Tiki và Shopee vì đây là hai sàn thương mại điện tử lớn nhất, bạn đọc có thể tìm mua gần như mọi tựa sách tại hai nền tảng này.

Lời nhắn nhủ kinh điển được nhắc lại nhiều lần đó là: “Hãy mua sách thật nếu có điều kiện để ủng hộ tác giả và NXB” để chúng ta tiếp tục có những đầu sách hay.

Bản tiếng Anh - Bản tiếng Việt

Đây cũng không hẳn là định danh mà cũng chỉ là link liên kết đến phiên bản Anh/Việt của sách. Tại Mathtasy Library, mọi sách chuyển ngữ tiếng Việt đều có phiên bản gốc tiếng Anh.